Hôm nay rảnh tâm sự chút về chuyện làm thêm.
Hồi trước, cách đây cũng không lâu lắm. Khi đó người yêu mình ở Nhật nên mình đi làm về cũng rảnh chẳng hẹn hò chẳng bạn bè gì. Thời gian dành cho bản thân hơi nhiều nên mình đi kiếm gì làm thêm, vừa để tăng thu nhập vừa để bản thân bớt trì trệ tụt hậu. Công việc mình có thể làm được là dạy tiếng Anh, viết lách, dịch thuật.
Thì xưa giờ cũng có một vài người thích phong cách viết lách của mình sao đó nên nghe mình nhận làm thì họ hú liền. Trong đó có một chị, chị ấy luôn khen mình giỏi, khen mình viết tốt, khen mình có nhiều kỹ năng mà đi làm office thì uổng quá, phải mà bung ra làm cùng chỉ, start up các thứ thì ngon (này khen thiệt hay không thì ko biết, còn ngon cho mình hay ngon cho chỉ cũng ko biết luôn). Mình nghe thì cũng ậm ừ cho qua, vì mình biết đi làm office hay đi làm cho start up của người khác thì mình cũng là làm thuê thôi mà, có điều start up thì mệt gấp trăm lần. Mình xưa giờ cứ đi làm chỗ nào là chỗ đó cũng toàn mới build hoặc đang trong giai đoạn trở mình nên nhiều thay đổi, mình phải grow (lớn lên) cùng với nó và đổ nhiều tâm sức để nó lớn mạnh và sau đó thì, bị phủi. Ừ bị phủi đó. Kinh nghiệm đau thương nhiều nên khi chị này cứ dò dẫm gợi ý mình về việc “bỏ việc ra riêng đi”, thì mình chỉ cười cười và nhận làm với chỉ một công việc làm thêm đúng chất “làm thuê” mà thôi, ngu gì mình nghỉ một công việc có đường hướng để nhảy ra một con đường mịt mù (đối với mình, còn sáng với ai thì mình ko biết).Mà làm thêm thì cũng trầy trật lắm. Chả biết mình có năng lực không (đôi khi mình cũng hoài nghi lắm) mà sao mức đối đãi của người chủ luôn thấp hơn mình kỳ vọng. Hồi đó mình cứ ấm ức nên đọc tìm hiểu về các lý thuyết kinh tế vi mô để hiểu vì sao những người làm chủ luôn đãi ngộ nhân viên kiểu thấp hơn năng suất như vậy. Thì ra có một triết lý cho vấn đề đó (mình đã tìm hiểu và viết một bài về nó, mình sẽ để link bài viết dưới cuối bài nhé). Kể cả chị start up kia luôn khen mình đáo để nhưng lúc làm việc thì cũng xài bảng giá thị trường, mà lại là giá chợ đen nữa cơ, chứ cũng chẳng trả cho mình cái mức xứng đáng. Hiện giờ sau một số hiểu lầm thì mình đã nghỉ công việc đó từ lâu và chị ấy cũng đã mất liên lạc luôn rồi.
Nhưng qua chuyện kinh nghiệm đời mình, mình rút ra một số bài học cho người-làm-thuê (đúng nghĩa, khi bạn ko sáng lập ra cty hay đóng góp cổ phần thì bạn cũng chỉ là người-làm-thuê) như sau:
- Bạn nên biết giá trị của mình đến đâu và biết cách định giá trị của mình một cách đúng mức (tránh ảo tưởng, và cũng không nên quá thiếu tự tin)
Mình đã từng biết một số người làm việc (side-work) chẳng ra gì mà vẫn tự tin lấy thù lao cao, bằng cách họ PR bản thân quá lố và thể hiện sự tự tin cao ngất, đánh lừa người-làm-chủ. Nhưng sau đó, họ mất uy tín trong nghề. Mà thế giới thì nhỏ bé lắm. Trừ khi bạn chuyển hẳn ko làm trong lĩnh vực cũ chứ ko thì đi vài cây số là đụng người quen à.
Bạn nên luyện tập kỹ năng đàm phán, để có được một mức thù lao xứng đáng với công sức
Thẳng thắn, thẳng thắn, và thẳng thắn. Khi nói chuyện tiền bạc, không cần vòng vo.
Bạn cần biết giá thị trường là gì. Thị trường lao động cũng là một loại thị trường, có nhân sự chất lượng, cũng có nhân sự rởm, có công ty chất lượng, cũng có công ty như đầu nậu vậy. Bạn nên biết bạn đứng ở đâu trong thị trường lao động và ở vị trí đó thì mức thù lao là bao nhiêu.
Luôn ý thức nâng cao giá trị bản thân. Vì điều đó đồng nghĩa với việc nâng cao thu nhập và deal được mức thù lao hợp lý. Năm ngoái bạn làm được 5 và bạn nhận 4 (cụ thể vì sao làm 5 mà nhận có 4 thì đọc bài viết ở phía cuối nhé), vậy thì năm nay bạn phải ráng làm được 6 để nhận 5. Mỗi năm bạn phải có tiến bộ để đi deal lương với người ta chứ.
Đây là mình mới nói chuyện làm thêm thôi đó. Thị trường lao động nghề tay trái ở Việt Nam hiện nay trong giai đoạn rất sôi nổi vì đất nước đang trên đà phát triển, lớp trẻ bây giờ đa năng, giỏi giang quá. Mà thị trường sôi nổi thì vàng thau cũng lẫn lộn, chợ đen cũng có. Mình từng thấy trong nhóm tuyển dụng viết lách kia, có bạn tự bán phá giá bản thân luôn, viết một bài 300 từ mà chỉ lấy 100k. Rẻ bèo vậy luôn, không biết chất lượng bài viết sẽ thế nào. Nhưng yên tâm đi, thị trường có sự công bằng của nó, và tiền nào của đó. Nếu bạn hiểu đúng giá trị của bạn, áp dụng 5 điều mình kể trên, bạn sẽ tự đưa mình ra khỏi cái “chợ đen” kia và tiến đến tầng lớp nhân sự tinh hoa hơn.
Còn mình á, hiện giờ mình ko làm thêm. Tập trung năng lượng cho công việc chính và trau dồi tâm thức của bản thân trong thời gian rảnh rỗi đó đã là cứu nhân độ thế rồi :))
Haha nói vui thôi, chứ tu thân cũng là một công việc cần phải làm. Mình hiện giờ, không muốn bước chân vào chợ đen nữa, nên công việc nào “đáng” mình mới bỏ công sức ra làm. Bởi khi mình làm, người chủ sẽ thấy “đáng”!
Bài viết bạn cần tham khảo để hiểu thêm về thị trường lao động nè: Click vào đây nha!