Mình bắt đầu chơi với Yoga từ giữa năm 2018, đến nay cũng hơn 4 năm rồi nhưng hành trình đó thật nhiều gập ghềnh.
Ban đầu mình tìm đến Yoga vì muốn chữa trị cơn đau thắt lưng và mỏi cột sống sau nhiều giờ ngồi làm việc với máy tính, một căn bệnh mà chắc ai làm văn phòng cũng mắc phải. Mình chọn khoá học 3 tháng cơ bản. Thật vui khi lần đầu tập hít thở, giãn cơ, và các động tác cơ bản chào mặt trời, mình đã thích nghi tốt và không gặp khó khăn gì. Bởi bình thường, cách nằm ngồi của mình tại nhà cũng khá giống các phương pháp giãn cơ của Yoga, do mình thường hay mỏi nên chỉ là phản xạ tự nhiên của cơ thể để chống lại cơn mỏi mà thôi, ai ngờ khi bước vào yoga nó lại giúp mình thích nghi dễ dàng hơn.
Nhưng mình vốn không được kiên trì, tập được khoảng 6 tháng khi cảm thấy sức khoẻ ổn hơn, mình viện cớ bận công việc để có lý do ngưng tập. Phần nữa là giai đoạn đó mình đang muốn tiết kiệm tiền nên mỗi tháng chi 600 ngàn cho 8 buổi tập yoga được coi là phung phí đối với mình. Mình nghĩ, bản thân có thể tự ở nhà nhảy dây, tập các động tác thể dục cơ bản và tập bài chào mặt trời là được. Hồi đó mình ấu trĩ ghê, trong khi tiêu tiền cho biết bao thứ nhưng với sức khoẻ thì lại tiết kiệm. Nói vậy nhưng khi ngưng đến lớp tập, mình cũng chẳng thực hiện như những gì đã tự hứa với bản thân. Mình bắt đầu lười biếng, đổ thừa cho sự bận rộn phải đi làm thêm, phải nấu ăn, phải dọn dẹp nhà cửa, phải dành thời gian cho các sở thích khác nữa, mà mình lại là đứa có nhiều sở thích nhất thế gian.
Bản thân mình là đứa rất ít khi có động lực từ bên trong, đợi có cái gì đó tác động từ bên ngoài mới chịu làm. Nhưng kể từ cuối năm 2018 khi mình gặp được bạn trai (và là chồng mình hiện tại) thì mình có cảm hứng hơn với nhiều việc, và nhất là sống chất lượng hơn chứ không chạy theo số lượng nữa. Có thể kiếm tiền vừa phải, không quá sức, không quá bận rộn, nhưng phải vui vẻ, khoẻ mạnh từ trong tâm, thân. Healthy relationship là mục đích của tụi mình khi đó.
Sau khi bỏ bê vài tháng và nhận ra cơ thể bạc nhược thì mình quay lại Yoga trong năm 2019. Khi ấy mình cũng chuyển sang căn nhà trọ mới, bạn chung nhà của mình là cô giáo dạy Yoga nên mình có tấm gương tốt để noi theo. Bạn ấy cũng ăn chay trường và sống lành mạnh nên mình dù có lười nhác thế nào, thích ăn uống tào lao thế nào cũng có cái mốc mà quay đầu lại :)) Bởi vậy môi trường sống và các mối quan hệ cũng ảnh hưởng đến quyết định lèo lái cuộc đời của chúng ta lắm.
Nhưng thỉnh thoảng, mình vẫn lười và có quá nhiều thứ mình muốn làm và tốn thời gian, như vẽ, đọc sách, tập đàn, làm thủ công, làm thêm việc ngoài giờ… Mình kể ra vậy nhưng biết phần lớn là do ý thức của mình chứ không nên đổ cho hoàn cảnh. Mình đến với Yoga khi nhận ra những dấu hiệu về sức khoẻ, rồi lại bỏ Yoga khi cảm thấy ổn hơn, cứ như vậy hoài. Có đoạn mình thử đổi sang những hình thức tập luyện khác, như chạy bộ, vào phòng gym… nhưng tất cả đều không làm mình cảm thấy thoải mái, thư giãn như khi đến với Yoga.
Mình hiểu hành trình gập ghềnh vừa qua là do mình đã không tạo dựng được thói quen tập luyện. Khi tạo được thói quen thì mình sẽ không viện cớ, cũng không cần đợi dấu hiệu cảnh báo, mà sẽ tập luyện đều đặn theo một thời gian biểu không gì lay chuyển được. Thói quen sẽ nằm trong cuộc sống của mình, đi đôi với các hoạt động thường nhật khác của mình như: dọn giường sau khi ngủ dậy, giặt đồ một tuần 2 lần, đánh răng rửa mặt mỗi ngày, … những điều mà dù có ở đâu, ở với ai, trong hoàn cảnh nào mình vẫn sẽ làm.
Sự đứt quãng trong tập luyện cứ kéo dài đến tận tháng 5/2021 khi phải ở nhà vì dịch bệnh, mình trở lại Yoga đều đặn hơn và đã giữ được thói quen đó suốt 3 tháng nay. Trước đó, vì ưu tiên những chuyến đi chơi, những buổi tiệc tùng mà mình cứ hoãn tập. Sau khi người yêu mình trở về từ Nhật, tụi mình lên lịch trình tập luyện đều đặn để nâng cao sức khoẻ. Mình đi theo người yêu mình đến phòng tập để tiêu hao bớt calories ở đó. Tuy vậy mình vẫn cảm thấy bản thân mình hợp với Yoga hơn, dù mình không hoàn toàn hiểu hết về Yoga, mình thậm chí còn không nhớ nổi loại Yoga mà mình thường tập tên là gì, không nhớ tư thế mình thường tập tên là gì. Dù sao đó cũng chỉ là tên gọi, còn việc tập Yoga đối với mình có những điều hữu ích thực sự như sau:
- Hơi thở
Đến với những buổi Yoga đầu tiên, mình được học cách hít thở và đưa tâm trí đi theo từng hơi thở, cảm nhận được nó len lỏi vào trong nội tạng, trong từng sợi dẫn truyền đến từng tế bào. À mình nói vậy chứ đến gần đây mình mới cảm nhận được điều đó, thời gian đầu mình tập thở theo bản năng chứ không cảm nhận được nhiều vậy.
Hít thở rất quan trọng trong Yoga. Nếu bạn gặp 10 giáo viên dạy Yoga thì cả 10 người đều sẽ nói với bạn như thế. Khi muốn đưa cơ thể vào những tư thế khó, thì việc giữ cho hơi thở thích hợp là điều quan trọng nhất. Hít khi cần, và thở khi cần. Biết lúc nào nên giữ hơi, khi nào nên thoát hết hơi ra và giữ cho nhịp thở sâu, đều đặn… đó là tất cả bí quyết cốt lõi để rèn luyện bộ môn này.
2. Tâm trí
Một phần Yoga sẽ mang hơi hướng của thiền định. Thiền định thực ra không khác gì là sự tập trung. Mindfulness. Khi đứng thì ta tập trung vào việc đứng. Khi ngồi ta tập trung vào việc ngồi. Khi bước đi ta tập trung vào việc bước đi. Không phân tán suy nghĩ của mình cho những việc khác, hay cho nhiều việc cùng lúc. Đó là mindfulness. Trong Yoga, bí quyết để có thể tập luyện lâu dài với nó và cảm thấy yêu thích nó, là khi bạn nắm được cách điều phối sự tập trung. Hơi thở đi đến đâu, tâm trí đi đến đó. Tập trung toàn tâm toàn ý của mình vào từng động tác, từng chuyển dịch của cơ thể. Mình đã thử với tư thế nhắm mắt và đứng một chân, lúc mới tập và chưa hiểu cốt lõi của Yoga, mình đã rất run và rối, rớt lên rớt xuống, không giữ được lâu. Nhưng mình để ý khi bản thân hoàn toàn quên đi ý niệm không gian và thời gian bên ngoài, tập trung vào khoảnh khắc hiện tại và cơ thể của mình, thì mình làm được và có thể đứng như vậy khoảng 5 phút (một lần nào đó mình mindfulness nhất chứ không thường xuyên được như vậy).
3. Sức bền và nội tâm
Khi tập luyện đều đặn trong 3 tháng trở lại đây, mình cảm thấy sức bền và sức chịu đựng của mình tăng lên. Công việc nhà mình làm thoăn thoắt không cảm thấy mệt. Không bị những cơn rệu rã mệt mỏi do công việc quá nhiều, hoặc không dễ bị gắt gỏng với những chuyện không đáng như trước đây. Tất nhiên dạo này khi bị lockdown dài hạn bởi Covid, tinh thần ai cũng bị xuống dốc ít nhiều. Thêm nữa là mình khá mẫn cảm với những tin tức xã hội, mình dễ bức xúc và nổi máu anh hùng hảo hán cho chuyện thiên hạ. Bản tính mình như vậy từ xưa. Nhưng nhờ Yoga thì mình đỡ hơn, không có nghĩa là bớt hẳn hoàn toàn nhưng nếu bạn bè chơi lâu năm nhìn thấy mình bây giờ sẽ biết được mình đã khác trước rất nhiều.
4. Cân nặng thì sao?
À, mình không hề giảm cân nào kể từ khi tập yoga, ngược lại còn tăng 😂 Nhưng giảm cân không phải mục đích của việc tập luyện, riêng đối với mình. Mà mình muốn khoẻ mạnh, săn chắc. Trộm vía mình ăn vẫn nhiều, tập vẫn lai rai, mà vẫn giữ được size quần áo từ đó đến nay :)) Nhưng với sự tấn công của tuổi tác và thời gian thì mình biết việc giữ cho cơ thể khoẻ mạnh săn chắc sẽ ngày càng khó đạt được hơn lúc còn thanh xuân, ý thức được điều đó để mình bắt đầu tập luyện đều đặn hơn và cố gắng không tăng cân, không tăng size. Hi vọng Yoga giúp mình được điều này.
Mình không hoàn toàn đi theo một trường phái Yoga nào. Từ lúc giãn cách xã hội, mình thường mở youtube và học theo cô giáo trên mạng, hôm nào có nhã hứng tập theo kiểu gì thì mở bài kiểu đó. Có ngày mình tập tay, cổ, phần thân trên. Có ngày mình tập core (là phần xung quanh bụng) rất mệt. Có ngày mình chỉ tập thở và tập cho mắt linh hoạt. Có ngày mình lại tập chân và mông. Một tháng gần đây mình không tập theo youtube nữa mà có thể tự tập để trải nghiệm cảm xúc của mình trong lúc tập và thực hành mindfulness được nhiều hơn.
Mình mới tìm hiểu thì biết có nhiều loại Yoga, đọc qua mô tả thì hình như mình đã thử qua với các loại Hatha yoga, Ashtanga yoga, Iyengar yoga. Trước đây mình cũng thử một lớp Yin yoga - một loại hình yoga nhẹ nhàng, chậm rãi, với các tư thế được giữ trong vài phút, giúp tận hưởng sự tĩnh lặng và cảm nhận rõ ràng mọi thứ đang diễn ra bên trong cơ thể. Yin yoga khiến cơ thể mình đau buốt ngay trong lúc tập nếu chưa quen. Nhưng dạo gần đây khi tự tập tại nhà, mình sợ chấn thương và cũng không đặt mục tiêu phải hướng đến những tư thế khó như handstand, headstand, nên chỉ tập cơ bản với những bài yoga quen thuộc mà mình đã nhuần nhuyễn thôi.
Mình ghi lại hành trình tập yoga đầy gập ghềnh, đứt quãng của mình để thấy nếu muốn theo đuổi một điều gì đó lâu dài thì phải biến nó thành một thói quen không thể thiếu trong cuộc sống, dù cho ban đầu mình có thể hào hứng với điều đó thế nào, thì những cạm bẫy, cám dỗ của sự lười nhác, sự thoải mái, sự tận hưởng cũng sẽ khiến cho mục tiêu ban đầu trôi xa luôn. Ba tháng gần đây mình tập được thói quen giữ Yoga ít nhất 3 buổi một tuần, đơn giản vậy thôi mà vui ghê. Mình cảm thấy cuộc sống an vui lành mạnh hơn rất nhiều. Mong là những ai đọc được chia sẻ này cũng sẽ bắt đầu với những thói quen hữu ích cho cuộc sống của bạn nhé.
p/s: mình tập yoga bao lâu vậy mà chưa có ai chụp cho tấm ảnh nào đẹp để sống ảo, hì, nhưng điều đó không quan trọng lắm đâu mà. Nên mình gửi đây một bức tranh màu nước mình vẽ Yoga nhen.