Cặp trợ từ に・で | Blog Dương & Đào Family

Tiếp theo loạt bài về trợ từ trong tiếng Nhật:

Trong bài viết này, chúng ta tìm hiểu về cặp trợ từ に・で khi dùng với danh từ chỉ nơi chốn （場所）

このホテル（　）レストランがある。
このホテル（　）結婚式がある。
あの交差点（　）コンビニがある。
あの交差点（　）事故があった。

Trợ từ に

に được sử dụng để chỉ đích đến hoặc vị trí tĩnh. Nó nhấn mạnh nơi một người hoặc vật đang tồn tại, đang đứng, hoặc đi đến.

公園に行く。(Đích đến)
家にいる。(Ở nhà ~ Vị trí tĩnh)
部屋に花がいる。(Tồn tại)

に thường được dùng khi nói về sự tồn tại (いる/ある), chuyển động đến một nơi (行く/来る), hoặc trạng thái cố định tại một địa điểm (住む).

Trợ từ で

で được sử dụng để chỉ địa điểm xảy ra hành động. Nó nhấn mạnh nơi một hành động hoặc sự kiện，sự việc đang diễn ra.

公園で遊ぶ。（Hành động diễn ra ở công viên)
レストランで食事する。（Hành động ăn uống diễn ra tại nhà hàng)
学校で勉強する。(Hành động học diễn ra tại trường học)

で được dùng khi nói về hành động hoặc sự kiện cụ thể đang diễn ra tại một địa điểm nhất định.

(1) dùng に để chỉ sự tồn tại.

このホテルにレストランがある。

(2) dùng で vì có một sự kiện đang diễn ra.

このホテルで結婚式がある。

(3) tương tự (1), dùng に

あの交差点にコンビニがある。(Có một cửa hàng tiện lợi ngay ngã tư kia)

(4) dùng で vì có một sự việc đang xảy ra:

あの交差点で事故があった。(Có một tai nạn giao thông xảy ra ở ngã tư kia)

Ôn tập

安いホテルに泊まります。(Dùng に vì 泊まる không phải là một động từ mang tính chuyển động mà là một trạng thái tĩnh → Tôi qua đêm tại một khách sạn giá rẻ.)
（タグシーの中）「すみません。ここで・に止めてください。
- Có thể dùng được cả に・で tuỳ người nói muốn nhấn mạnh vào điều gì?
- Dùng で nếu nhấn mạnh vào hành động “dừng lại” tại đây (và ngụ ý rằng dừng xe này chỉ là tạm thời để làm gì đó)
- Dùng に nếu nhấn mạnh vào vị trí “tại đây” → Hãy dừng lại (và đỗ xe) tại đây (để bạn có thể xuống xe).
- Vậy nên, trong tình huống đang đi taxi, trợ từ に sẽ phù hợp với ngữ cảnh hơn.
- Riêng ここで降ろしてください có ý nghĩa tương tự ここに止めてください nhưng chỉ sử dụng で vì đó là nơi hành động xuống xe diễn ra.
飛行機で1 時間ぐらい寝ました。（Hành động diễn ra trong máy bay, không phải trên máy bay)
(医者が病気の人に）「じゃ、お腹を見ますから、このベッドに寝てください。」- Ở đây chỉ sử dụng に vì nhấn mạnh vào đích đến của hành động → “xin hãy nằm xuống giường này, tôi sẽ khám bụng cho bạn.”
- Trong một ngữ cảnh khác, ví dụ như khi người bệnh mới nhập viện, và vào một phòng bệnh có nhiều giường. Điều dưỡng sẽ nói với người bệnh là: “このベッドで寝てください” - xin hãy nằm đây… Lúc này điều dưỡng muốn nhấn mạnh vào cái giường (và phân biệt với các giường khác trong phòng) chứ không phải hành động nằm lên hay ngủ tại đó.
今、日本で生活しています。（Hành động đang diễn ra)
家族と一緒に池袋に住んでいます。(住む・泊まる thường đi với に chỉ một trạng thái cố định tại điểm đến）
昨日の五時ごろ、東京で地震があります。
見てください。あそこで綺麗な花が咲いていますよ。
鍵はどこに置いてありますか。
電車の中でスマホで話さないでください。